سرپلوس یکی از قطعات مهم در سیستم انتقال قدرت خودرو است که وظیفه انتقال گشتاور از گیربکس به چرخ‌ها را بر عهده دارد. این قطعه که در انتهای میل‌پلوس قرار می‌گیرد، نقشی کلیدی در حرکت نرم و بدون لرزش خودرو دارد. در این مقاله به معرفی و بررسی سرپلوس ۲۴ خار، ویژگی‌ها، عملکرد، علائم خرابی و نکات نگهداری آن می‌پردازیم.

معرفی سرپلوس ۲۴ خار

سرپلوس ۲۴ خار به نوعی از سرپلوس گفته می‌شود که در بخش داخلی خود دارای ۲۴ شیار یا خار است. تعداد این خارها تعیین‌کننده میزان درگیری و نحوه اتصال آن با میل‌پلوس یا سایر قطعات انتقال قدرت است. هرچه تعداد خارها بیشتر باشد، درگیری مکانیکی دقیق‌تر و انتقال نیرو نرم‌تر خواهد بود.

در بسیاری از خودروهای سواری، به‌ویژه مدل‌هایی که دارای سیستم دیفرانسیل جلو هستند، از سرپلوس‌های ۲۴ خار استفاده می‌شود. این نوع سرپلوس به دلیل استحکام مناسب و دوام بالا، برای خودروهایی که گشتاور متوسطی دارند، انتخابی رایج به شمار می‌رود.

عملکرد سرپلوس

سرپلوس به گونه‌ای طراحی شده است که علاوه بر انتقال گشتاور، امکان چرخش زاویه‌دار محور را نیز فراهم کند. به بیان ساده، این قطعه اجازه می‌دهد چرخ‌ها هنگام عبور از پیچ‌ها یا دست‌اندازها بتوانند آزادانه حرکت کنند، در حالی که نیروی موتور همچنان به آنها منتقل می‌شود. این عملکرد به لطف ساختار مفصلی و وجود ساچمه‌ها و شیارهای دقیق داخل سرپلوس امکان‌پذیر است.

اجزای تشکیل‌دهنده

سرپلوس از چند بخش اصلی تشکیل شده است:

• بدنه فلزی: بخش اصلی و سخت‌کاری‌شده که محل قرارگیری ساچمه‌ها و خارهاست.
• خارها (شیارها): محل اتصال به میل‌پلوس یا محور خروجی گیربکس که در مدل مورد بحث ۲۴ عدد است.
• گردگیر لاستیکی: برای جلوگیری از ورود گرد و خاک و حفظ گریس داخل قطعه.
• گریس مخصوص: وظیفه روان‌کاری ساچمه‌ها و کاهش اصطکاک را بر عهده دارد.

علائم خرابی سرپلوس

خرابی سرپلوس معمولاً با نشانه‌های واضحی همراه است که در صورت بی‌توجهی می‌تواند به آسیب‌های جدی‌تر در سیستم انتقال نیرو منجر شود. مهم‌ترین علائم عبارت‌اند از:

1. صدای تق‌تق هنگام پیچیدن: رایج‌ترین نشانه خرابی بلبرینگ‌ها یا ساچمه‌های داخلی سرپلوس.
2. لرزش در هنگام شتاب‌گیری: نشان‌دهنده فرسودگی یا عدم توازن در سرپلوس.
3. نشتی گریس از زیر گردگیر: ممکن است گردگیر پاره شده و چربی داخلی بیرون ریخته باشد.
4. ضربه هنگام تعویض دنده یا ترمز: در صورت لقی بیش از حد، سرپلوس نمی‌تواند نیرو را به نرمی منتقل کند.

دلایل خرابی سرپلوس

خرابی زودهنگام سرپلوس ۲۴ خار معمولاً به علت عوامل زیر اتفاق می‌افتد:

• پارگی گردگیر و نفوذ گرد و غبار به داخل مفصل
• استفاده از گریس نامناسب یا کمبود روان‌کار
• رانندگی پرشتاب و پیچیدن با زاویه زیاد
• نصب ناصحیح یا استفاده از قطعات غیراصل

نکات مهم در نگهداری

برای افزایش عمر مفید سرپلوس، رعایت چند نکته ساده اما کاربردی ضروری است:

• به‌طور منظم سلامت گردگیر را بررسی کنید و در صورت ترک یا پارگی، سریعاً آن را تعویض نمایید.
• از گریس مخصوص سرپلوس استفاده کنید و از ترکیب آن با روان‌کارهای دیگر بپرهیزید.
• در زمان تعویض، نوع سرپلوس را بر اساس تعداد خار (در اینجا ۲۴ خار) و مدل دقیق خودرو انتخاب کنید.
• از گاز دادن ناگهانی یا حرکت تند در پیچ‌ها خودداری کنید تا فشار اضافی به قطعه وارد نشود.

جمع‌بندی

سرپلوس ۲۴ خار یکی از قطعات حیاتی در سیستم انتقال قدرت خودرو است که وظیفه انتقال گشتاور موتور به چرخ‌ها را با دقت و انعطاف بالا بر عهده دارد. شناخت علائم خرابی و نگهداری صحیح از این قطعه می‌تواند از بروز مشکلات پرهزینه در سیستم انتقال نیرو جلوگیری کند. در هنگام نیاز به تعویض، استفاده از نمونه‌های باکیفیت و مطابق با مشخصات فنی خودرو اهمیت زیادی دارد، زیرا سرپلوس نامرغوب می‌تواند عملکرد کلی خودرو را تحت تأثیر قرار دهد.